نویسنده می‌نویسد و باید هم بنویسد!

اما کجا می‌نویسد؟

نویسنده در همه حال می‌نویسد؛ در ذهنش، در خواب و بیداری. اما نمی‌تواند برای ثبت و نگهداری هر یک از ایده‌هایش به ذهنش اعتماد کند و ناگزیر به ثبت آن‌ها در جایی بیرون از ذهنش است. کاغذ و قلم ابزار اصلی نویسنده است و مقدس‌ترین آن‌ها.

 

با وجود تکنولوژی‌های جدید، که کار نویسنده‌ها را ساده‌تر کرده است، اما ضرورت استفاده از قلم و دفتر فیزیکی هنوز از میان نرفته است. قلم به دست گرفتن و لمس کاغذ، حس‌های نویسنده را تازه‌تر و خلق او را ملموس‌تر می‌کند، اثر او را کمتر انتزاعی و به نمایش فیزیکی نزدیک‌تر می‌کند .

 

ابزارهای زیادی به کمک نویسنده آمده‌اند، از جمله نرم‌افزارهای پردازش متن و اپلیکیشن‌های مخلتف موبایلی یا حتی نرم‌افزارهای تبدیل صوت به متن. اما هنوز هم کاغذ و قلم جایگاه ویژۀ خود را در زندگی نویسنده‌ها حفظ کرده‌اند.

 

تایپ کردن حس‌های در لحظۀ تو را با خود به دنیایی مجازی می‌برد، اما بسیاری از آن‌ها هم قابل انتقال نیستند، مثل دست خط نویسنده و هویت مستتر میان خطوط.

 

[bctt tweet=”هیج رازی در کار نیست. اما فرآیندی وجود دارد. اگر می خواهید بنویسید، مراحل مشخصی وجود دارد که می توانید آن‌ها را طی کنید تا به شما در رسیدن به اهداف‌تان کمک کند. رالف فلچر” username=””]

 

اگر می‌خواهید نویسنده شوید، بنویسید.

هیچ راه میان بری وجود ندارد.

 

 

دفتریادداشت کاغذی یا مجازی؟ 

فرقی نمی‌کند کدام را انتخاب کنید؛ دفتر کاغذی یا مجازی، هدف یکی است. مهم چگونگی سامان‌دهی آن است تا فرآیند آن.

 

در پست کاغذی یا مجازی مساله این است! به مزایا و معایب استفاده از هر کدام خواهم پرداخت.

 

در این پست به سامان‌دهی دفتر یادداشت نویسنده می‌پردازیم، راهی که فرایند نوشتن را راحت‌تر می‌کند.

راه‌اندازی دفتریادداشت، فقط اولین قدم از فرآیند نوشتن و نویسندگی است.

 

بخشی از فلسفه من برای نوشتن در یک دفتریادداشت این است که هیچ وقت پاکش نمی کنیم. و پیگیری مسیر طی شده را ساده تر می کند.

 

 

دفتریادداشت نویسنده چه چیزی نیست؟

دفتریادداشت یک نویسنده با نبایدهایی آغاز می‌شود. باید بدانید که :

این دفتر برای یادداشت روزانه نیست.

این دفتر برای ثبت برنامه‌ها، تاریخ‌ها و قرارهای ملاقات نیست.

این دفتر جایی برای تخلیهٔ روانی هم نیست.

برای هر کدام از این‌ها باید به دنبال جایی دیگری بگردید و دفترهای جداگانه‌ای داشته باشید.

 

این که در این دفتر چه چیزهایی باید بنویسید در ادامه می آید.

 

دفتر یادداشت نویسنده چیست؟

دفتر یادداشت جایی است که یک نویسنده می‌تواند همه ایده‌ها، انگیزه‌ها، داستان‌های تصادفی و سایر محتوای الهام شده‌اش را نگه دارد.به عبارت دیگر، محلی برای نگهداری الهام‌های(بی ربط و با ربط) است که سازمان‌دهی شده‌اند.

 

[bctt tweet=”من به دفتر یادداشتم به عنوان یک تور با سوراخ‌هایی ریزی فکر می‌کنم که هیچ ایده‌ای نمی‌تواند از آن فرار کند. رالف فلچر” username=””]

نوشتن در دفتریادداشت، مانند جمع‌آوری دانه‌هایی است که روزی می‌توانند جوانه بزنند و به گلی زیبا یا درختی تنومند تبدیل شوند.

دفتریادداشت، باغچه نویسنده است. نویسنده ایده‌هایش را آن‌جا می‌کارد، تغذیه‌شان می‌کند. هر از گاهی یکی از آن‌ها رشد می‌کند و به یک داستان، شعر، مقاله یا حتی یک پست وبلاگ تبدیل می‌شود.

 

 

چرا نویسنده‌ها به دفتریادداشت نیاز دارند؟

من همیشه چند تا دفتر دارم اما هر بار که آن ها را پر می‌کنم هیچ وقت نمی‌توانم چیزی که به دنبالش هستم را از میان آن‌ها پیدا کنم، یا به خودم می‌گویم که یادم خواهد ماند، نیاز نیست این مورد را یادداشت کنم و ده دقیقه بعد آن چه را می‌خواستم به خاطر بسپارم را فراموش می‌کنم.

بعد از چندی جستجو دریافتم که می‌توانم با سامان‌دهی مناسب دفترچه‌ها، به هنگام مراجعهٔ دوباره به آن‌ها از سردرگمی رها شوم و با صرف وقت کمتری به الهامات ثبت شده‌ام، در صندوقچه‌ای طبقه‌بندی شده دست پیدا کنم، به جای این‌که دفترهایم تنها صندوقچه‌هایی باشد برای تل‌انبار کردن انواع اطلاعات و الهاماتی که شاید هیچ وقت به آن‌ها رجوع نکنم.

 

به گمانم دفتریادداشت یک نویسنده، گنجینه اوست که به وقت تنگ شدن عرصهٔ ایده‌ها و خوردن به درهای بسته‌ای که هر از چندی هر نویسنده‌ای به آن می‌رسد، دست‌گیر او می‌شود. منبع الهامی که تنها با گشودن صفحه‌ای از آن مسیری جدید پیش روی خواننده می‌نهد.

 

دفترچه یک نویسنده، معدنی از طلاست. خانه‌ای است که هرجا که گیر کردید، می‌توانید به آن برگردید.

 

لازم نیست هر روز در آن بنویسید، اما اگر چیزی شما را درگیر کرد یا چیزی که می‌خواهید به یاد داشته باشید، آن را بنویسید. تصویرها، داستان‌ها، خرده چیزهایی که نمی‌خواهید آن‌ها را در وبلاگ منتشر کنید یا در رمان‌تان بیاورید.

اگر در طول روز از آن استفاده نکردید هر شب ۱۰ تا ۱۵ دقیقه وقت بگذارید و آن را به روز کنید. اگر جاهای مختلف و پراکنده، چیزهایی یادداشت کرده‌اید، هر شب آن را به این دفتر اضافه کنید.

 

 

مراحل آماده‌سازی دفتریادداشت نویسنده

انتخاب دفتر و قلم مناسب

اگر می‌خواهید دفترتان را همه جا با خودتان داشته باشید، سایز مناسب آن را انتخاب کنید و امیدوار باشید که از آن استفاده کنید. بهتر است از اندازهٔ جیبی استفاده کنید .

برای نوشتن در منزل یا محل کار ثابت، می‌توانید دفترهای بزرگ‌تر را انتخاب کنید.

 

انتخاب‌های متعددی برای نوع دفتر در اختیار دارید: دفترهای خط‌دار، بدون‌خط، شطرنجی، نقطه‌دار.

اما سعی کنید دفترهایی را انتخاب کنید که بتوان روی هر دو سمت آن نوشت نه فقط یک طرف و جوهر پس ندهد.

 

روی برگهٔ سمت راست دفترتان بنویسید و برگهٔ سمت چپ را برای نظرات تکمیلی یا تغییرات احتمالی خالی بگذارید.

 

یک خط در میان بنویسید، تا برای ویرایش‌های بعدی فضا داشته‌باشید.

 

هر مطلب را تاریخ بگذارید تا میزان پیشرفت‌تان قابل مشاهده و بررسی باشد.

 

می‌توانید با مداد بنویسید تا اشتباهات را پاک کنید، البته در این‌صورت ماندگاری کمتری خواهد داشت.

به صد سال بعد هم فکر کنید!

 

قلم مناسب می‌تواند در فرآیند نوشتن و ترغیبِ شما به نوشتن موثر باشد.

مداد، خودکار، روان‌نویس، خودنویس یا حتی ماژیک،  با رنگ‌ها و مارک‌های مختلف.

چندتایی را امتحان کنید تا قلم مناسب خودتان را پیدا کنید.

 

 سخت ترین قسمت هر کار، شروع کردن آن است.

 

تزیین دفتریادداشت

استفاده از استیکرها و نوارچسب‌ها، عکس‌ها و … می‌تواند به تنوع بخشیدن و تشویق شما به نوشتن کمک کند، شاید هم الهام‌بخش شما باشد برای ایده‌های ناب‌تر و زیباتر!

 

سامان‌دهی و طبقه‌بندی دفترچه

این دفتر را در بخش‌های محتلفی سامان دهی می‌کنیم تا چیزی جا نماند و از دست نرود. 

برای بخش‌بندی می‌توانید از برچسب‌ها و نشان‌گرهای مختلف استفاده کنید.

بخش‌بندی برای انواع مختلف نوشته‌ها ، تایم لاین‌ها،جدول‌های زمانی، لیست‌ها، نوشته‌های آزاد، …

 

فهرست

دو صفحه اول دفتر را به فهرست اختصاص دهید. مثلا برای یک دفتر ۱۰۰ برگی. دقت کنید که برگه‌ها را شماره بزنید نه صفحه‌ها را.

حالا چرا فهرست؟

زیرا با فهرست سریع‌تر به انبوه محتوای ذخیره شده دست پیدا خواهیم کرد.

 

اگر دفترتان زیبا و به سامان و رجوع به آن راحت باشد، شما هم دفترهایتان را دوست خواهید داشت، هم نوشته‌هایتان را.

 

در دفتریادداشت نویسنده‌ها چه چیزهایی پیدا می‌شود؟

قانون مشخصی برای نوشتن در این دفتر وجود ندارد، مگر هر آن‌چه شما آن‌ها را الهام بخش، مهم یا مرتبط می‌یابید . هر چند باید مطلقا شامل چیزهایی باشد که مغز شما را حرکت داده و باعث شده شما فکر کنید. 

 شما می‌توانید از دفتریاداشت خودتان برای جمع کردن یا جستجوی اطلاعات و ایده‌هایی برای نوشتن، طراحی یا حتی جسباندنی‌ها استفاده کنید.

چیزهایی مانند:

لیست‌ها ( جلوتر مفصل برایتان می‌گویم)

 

لیست‌ها، راهی عالی برای سامان‌دهی تفکرات شماست و خیلی چیزها را از ذهن شما بیرون می‌کشد.

 

لیست‌هایی از غذاها، فیلم‌ها، کتاب‌ها ، مکان‌هایی که عاشق‌شان هستید

لیست کتاب‌هایی که باید بخوانید

لیست فیلم‌هایی که باید ببینید

لیست جاهای دیدنی که باید بروید ….

 

اسامی و نام‌هایی که دوست دارید (برای خلق شخصیت‌ها)

گزین‌گویه‌ها

ترانه‌ها

شعر‌ها

ایده‌ها 

خواب‌ها

خاطرات

داستان‌های کوتاه

مکالمه‌های جالب

یادآوری‌ها

تمجیدها و تعریف‌ها

بریده‌های روزنامه

عکس‌ها

شخصیت‌پردازی‌ها

گفتگوها

صحنه‌پردازی‌ها

ایده‌های پلات

کلمات خوب و جدیدی که باید به دایره لغات فعال خود اضافه کنید

اسم‌ها، محل‌ها، رستوران‌ها، کافه‌ها، خیابان‌ها…

استعاره‌ها 

از آن‌جا که

استعاره‌ها راه خوبی برای قوت‌بخشی به داستان هستند، اما نوشتن‌شان سخت است.

 

عباراتی که کلیشه نیستند.

توصیفات گوناگون از هر چیزی 

اولین جمله‌ها 

کلماتِ آغازین هر نوشته، از مهم‌ترین و سخت‌ترین‌ِ آن‌هاست.

تیترنویسی‌ها

جملاتی از کتاب‌ها یا پادکست‌هایی دربارهٔ نوشتن 

جملات انگیزشی مخصوصا دربارهٔ نوشتن

زبان بدن

تیتر زدن برای یک زمان خاص از زندگی خودتان

چسباندن عکس یا استیکر

طراحی از چهره کسانی که دوستشان دارید

نوشتن خاطراتی مرتبط با یک موضوع مورد علاقه

چسباندن نامه، کارت یا کارت پستال از شخصی خاص

کشیدن نقشه

شبکه اطرافیان، دوستان و همکارانیا حتی اشخاص مورد علاقه

تکه‌های مجله و روزنامه یا تیترهای مقاله‌ها

 

 

از لیست‌نویسی غافل نشوید!

لیست‌های صدتایی تهیه کنید

یکی از تمرین‌های نوشتن، نوشتن لیست‌های صدتایی است. لیست‌هایی با موضوعات مختلف مانند لیستی صدتایی از چیزهایی که شما را خوشحال می‌کند. به نظر ساده می‌رسد اما همین که شروع کنید می‌بیند خیلی سخت‌تر از چیزی است که فکرش را می‌کردید.

انجام این تمرین‌ها در یک مرحله نشستن شما را مجبور می‌کند درباره چیزهایی که در زندگی شما را خوشحال می‌کند بنویسید حتی دربارهٔ چیزهای خیلی کوچک.

قرار نیست به آن‌ها رتبه بدهید. فقط بنویسید .خواهید دید که الگوهایی ظاهر می‌شود، حتی چیزهایی تکراری.

چیزهایی بر شما آشکار می‌شود که متعجب خواهید شد.

 

لیست‌‌هایی مانند:

چیزهایی که مرا خوشحال می‌کند

تصویرهای  ذهنی از دوران کودکی

تابستان من شامل چه چیزهایی بود

عادت‌های من

جاهایی که فقط من از آن‌ها خبر دارم

چیزهایی که باعث خنده من می‌شود

چیزهایی که باعث گریه من می‌شود

راه‌هایی که می‌توانم به بقیه کمک کنم

کارهای که کامل کرده‌ام

جاهایی که دوست دارم بروم

چیزهایی که همیشه باید با خودم داشته باشم

انتظاراتی که از خودم دارم کارهای که خوب انجام می دهم

چیزهایی که دوست دارم

چیزهایی که از آن‌ها متنفرم

چیزهای زیبا

کتاب‌هایی که خوانده‌ام

فیلم‌هایی که دیده‌ام

آدم‌های خاص زندگی‌ام

مهارت‌های من

امیدها و آینده‌ام

چیزهای که از آن‌ها می‌ترسم

کارهای که قبل از مرگ باید انجام دهم

 

 

 

پست‌های مرتبط:

کاغذی یا مجازی؟

دست‌نویس یا ماشین‌نویس؟